Terapia ręki
Czym jest terapia ręki?
Nieprawidłowy rozwój motoryczny wpływa negatywnie również na rozwój ręki, terapia w tym zakresie opiera się przede wszystkim na usprawnianiu motoryki małej, czyli precyzyjnych ruchów rąk, dłoni i palców. Terapeuta dobiera ćwiczenia do indywidualnych potrzeb dziecka. Terapię powinna poprzedzać diagnoza, wskazująca u dziecka obszary do pracy. W naszym gabinecie terapia ręki często odbywa się w połączeniu z elementami terapii integracji sensorycznej.
Początkowe ćwiczenia skupiają się na stabilizacji obręczy barkowej i kończynach górnych. W późniejszych fazach terapii przechodzi się do motoryki małej i zdolności manualnych dzieci. Ćwiczenie precyzyjności ruchów dziecka odbywa się poprzez całościowe podejście do postawy dziecka, obejmuje m.in. ruchomość łopatek i stawów kończyn górnych, a przede wszystkim niweluje nieprawidłowości napięcia mięśniowego. W zależności od występujących zaburzeń praca opiera się na wzmacnianiu siły mięśniowej kończyn górnych, stymulacji czucia powierzchniowego lub głębokiego, doskonaleniu zdolności chwytu, doskonaleniu kontroli wzrokowo-ruchowej oraz skoordynowaniu pracy oburącz. Najwyższym stopniem umiejętności motorycznych jakie ręka osiąga jest grafomotoryka – sprawność manualna ręki podczas czynności związanych z pisaniem, rysowaniem.
Na czym polega terapia ręki
Terapia ręki to przede wszystkim ćwiczenia całego ciała, a nie samych dłoni i palców. Ręka spełnia prawidłowo swoje funkcje, gdy wszystkie jej elementy tj. kości, stawy i mięśnie działają właściwie oraz zachowana jest ich kompleksowa współpraca. Bardzo istotne jest, żeby terapię postrzegać całościowo i rozwijać świadomość ciała, a nie tylko poszczególnych elementów. Terapia ręki dziecka musi być zaplanowana, kompletna i systematyczna, żeby przynosiła należyte efekty. Nie może polegać tylko na zabawie masami plastycznymi, czy uzupełnianiu szlaczków w liniaturze zeszytu. To proces terapeutyczny, którego dopiero jednym z ostatnich elementów będzie praca przy stoliku z narzędziem piszącym w ręku.
Dla kogo jest przeznaczona terapia ręki
Terapia ręki jest przeznaczona przede wszystkim dla dzieci, u których stwierdzono:
- trudności o naturze manualnej (wiązanie sznurowadeł, zapinanie guzików, nawlekanie koralików, układanie drobnych przedmiotów),
- trudności grafomotoryczne (kreślą niedokładne szlaczki, nie lubią wycinać, rysować, lepić, rysunki często sprawiają wrażenie niestarannych),
- obniżony poziom graficzny pisma – litery są niekształtne, kanciaste, nieprecyzyjne, różnej wielkości, wychodzące poza linie, połączenia pomiędzy literami różnej długości, o różnym nachyleniu liter, w dowolnym miejscu litery, odstępy między literami za duże lub za małe, pismo mało czytelne, tempo pisania wolne – trudności z nadążaniem za tempem innych dzieci,
- osłabione mechanizmy równoważne (trudności z jazdą na rowerze, hulajnodze, staniem na jednej nodze), niezgrabność ruchową, brak koordynacji ruchowej,
- zachowanie nieprawidłowej postawy podczas prac stolikowych,
- wyraźne obniżenie lub podwyższenie napięcia mięśniowego kończyn górnych i obręczy barkowej (nieprawidłowy chwyt pisarski – trzymanie zbyt mocno lub za lekko),
- ruchy i ich szybkość niedostosowane do zadania, które należy wykonać (są zbyt wolne, albo za szybkie)